درمان پارگی تاندون شانه به عواملی مانند شدت آسیب، سن بیمار و میزان فعالیت او بستگی دارد. این آسیب می‌تواند باعث درد، کاهش دامنه حرکتی و ضعف در شانه شود که زندگی روزمره را مختل می‌کند.
درمان‌ها شامل روش‌های غیرجراحی مانند استراحت، فیزیوتراپی و داروهای ضدالتهاب تا جراحی در موارد شدیدتر است. هدف اصلی درمان، کاهش درد، بهبود حرکت و بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه است. انتخاب روش مناسب تحت نظر پزشک متخصص انجام می‌شود تا بهترین نتیجه حاصل شود و بیمار بتواند به فعالیت‌های عادی خود بازگردد.
پارگی تاندون شانه چیست و چه علائمی دارد؟
پارگی تاندون شانه به آسیب یا پارگی تاندون‌های روتاتور کاف اشاره دارد که شامل چهار عضله و تاندون است: ساب‌اسکاپولاریس، سوپرااسپیناتوس، اینفرااسپیناتوس و ترس مینور. این تاندون‌ها وظیفه تثبیت و کنترل حرکات شانه را برعهده دارند. آسیب آن‌ها می‌تواند منجر به درد شدید، کاهش دامنه حرکتی و ضعف در شانه شود.
بیشتر بخوانید : جراحی دررفتگی مکرر شانه
علائم پارگی تاندون شانه
علائم پارگی تاندون شانه بسته به شدت آسیب می‌تواند متفاوت باشد. برخی از رایج‌ترین علائم این عارضه شامل موارد زیر است:
- درد: احساس درد در ناحیه شانه، به‌ویژه هنگام بلند کردن دست، قرار دادن آن پشت بدن یا خوابیدن روی شانه آسیب‌دیده. این درد ممکن است ناگهانی و شدید باشد یا به‌تدریج افزایش یابد.
- ضعف عضلانی: کاهش قدرت در عضلات شانه و دست که انجام فعالیت‌های روزمره مانند بلند کردن اشیا یا شانه کردن موها را دشوار می‌کند.
- محدودیت حرکتی: کاهش دامنه حرکتی شانه که می‌تواند باعث سفتی و مشکل در حرکت دست شود.
- صدای کلیک یا تق تق: شنیدن یا احساس صدای کلیک، تق‌تق یا شکستگی هنگام حرکت دادن شانه.
- تورم و حساسیت: در موارد شدید، ممکن است تورم و حساسیت در اطراف شانه، به‌ویژه در اثر ضربه، دیده شود.
روش‌های تشخیص پارگی تاندون شانه: از معاینه تا تصویربرداری
پزشک برای تشخیص پارگی تاندون شانه ابتدا با بیمار صحبت کرده و اطلاعاتی درباره زمان شروع علائم، وجود آسیب‌دیدگی خاص و شرایطی که درد را تشدید می‌کند، جمع‌آوری می‌کند. سپس، معاینه فیزیکی انجام می‌شود که شامل حرکت دادن شانه در زوایای مختلف و مقایسه آن با شانه سالم است. همچنین، پزشک گردن بیمار را بررسی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که درد از ناحیه گردن منشا نمی‌گیرد. در مواردی که نیاز به بررسی دقیق‌تر باشد، از تصویربرداری پزشکی استفاده می‌شود:
- رادیولوژی: (X-ray) برای بررسی مشکلات استخوانی و رسوبات کلسیمی در تاندون‌ها.
- سونوگرافی: ارزیابی وضعیت تاندون‌ها در حالت حرکت و تشخیص پارگی‌های جزئی یا کامل.
- ام‌آر‌آی :(MRI) ارائه تصاویر دقیق از بافت‌های نرم شانه، از جمله تاندون‌ها، عضلات و رباط‌ها، برای تشخیص میزان آسیب‌دیدگی.
درمان‌های غیرجراحی پارگی تاندون شانه: گزینه‌های اولیه
در بسیاری از موارد، درمان پارگی تاندون شانه بدون نیاز به جراحی است. این روش‌ها شامل موارد زیر است:
- استراحت: از حرکت دادن بیش از حد شانه و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید تا روند ترمیم تسریع شود.
- کمپرس یخ: در روزهای ابتدایی آسیب، هر 20 دقیقه یخ روی شانه قرار دهید و پس از هفته اول، هر ۲ تا ۳ ساعت این کار را تکرار کنید تا التهاب کاهش یابد.
- بستن با باند کشی: بستن شانه با بانداژ کشی می‌تواند از تورم جلوگیری کند، اما در صورت بی‌حسی یا افزایش درد، باید باند را شل کنید.
- بالا بردن شانه: برای کاهش تورم، شانه و بازوی خود را در سطحی بالاتر از قلب قرار دهید و هنگام خواب از بالش برای حمایت استفاده کنید.
- مصرف مسکن: داروهای ضدالتهاب مانند ناپروکسن، دیکلوفناک و ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند، اما قبل از مصرف با پزشک مشورت نمایید.
- روغن‌درمانی: ماساژ روغن‌های گیاهی مانند کرچک، رزماری، گل رز و بادام می‌تواند به کاهش التهاب و اسپاسم عضلانی کمک کند.
فیزیوتراپی برای پارگی تاندون شانه: تکنیک‌ها و مزایا
فیزیوتراپی برای پارگی تاندون شانه شامل تکنیک‌هایی است که به کاهش درد، افزایش قدرت و بهبود دامنه حرکتی شانه کمک می‌کند. تمرینات کششی و تقویتی، مانند کشش شانه و استفاده از کش مقاومتی، عضلات را تقویت کرده و استحکام شانه را افزایش می‌دهند. علاوه‌بر این، ماساژ درمانی و استفاده از کمپرس گرم می‌توانند التهاب را کاهش داده و به تسریع روند بهبودی کمک کنند.
این درمان‌ها همچنین با بهبود هماهنگی عضلات شانه و افزایش انعطاف‌پذیری، خطر آسیب‌های بعدی را کاهش می‌دهند. فیزیوتراپی، با تنظیم تمرینات به‌صورت شخصی و منظم، به بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره کمک کرده و از نیاز به جراحی جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید : بهترین فوق تخصص ارتوپدی در تهران
چه زمانی جراحی برای درمان پارگی تاندون شانه ضروری است؟
اگر پارگی تاندون شانه شدید یا کامل باشد و درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و داروها نتایج مطلوبی به همراه نداشته باشند، جراحی ترمیمی تاندون می‌تواند گزینه نهایی باشد.
در این شرایط، جراحی برای بازگرداندن تاندون پاره شده به محل اصلی خود انجام می‌شود. این عمل معمولا از طریق آرتروسکوپی یا برش‌های کوچک صورت می‌گیرد و در موارد پیچیده‌تر ممکن است پیوند تاندون یا استفاده از گرافت‌های بافتی نیز لازم باشد.
پس از جراحی، دوره نقاهت و فیزیوتراپی برای بازتوانی شانه ضروری است.
روش‌های جراحی ترمیم پارگی تاندون شانه: بررسی تکنیک‌ها
✅عمل پارگی تاندون شانه با آرتروسکوپ
در این روش جراحی، از آرتروسکوپ برای مشاهده و ترمیم تاندون شانه استفاده می‌شود. آرتروسکوپ یک ابزار کوچک و لوله‌ای شکل است که در مفصل قرار می‌گیرد و شامل یک دوربین کوچک و چراغ برای مشاهده دقیق مفصل است. از این روش معمولا برای ترمیم پارگی‌های کوچک تا متوسط استفاده می‌شود و مزیت آن انجام جراحی از طریق برش‌های کوچک است.
✅جراحی باز پارگی تاندون شانه
در این روش، پزشک برش بزرگی ایجاد کرده و تاندون آسیب‌دیده را به‌طور مستقیم ترمیم می‌کند. در برخی موارد پیچیده‌تر، ممکن است نیاز به پیوند تاندون یا تعویض مفصل باشد
این روش به علت نیاز به برش‌های بزرگتر و دوره نقاهت طولانی‌تر معمولا برای پارگی‌های شدیدتر استفاده می‌شود.
مراقبت‌های پس از درمان پارگی تاندون شانه: نکات ضروری
مهم‌ترین مراحل و اقدامات مراقبتی پس از درمان پارگی تاندون شانه به شرح زیر است:
- استفاده از آتل برای بی‌حرکت نگه‌داشتن شانه و جلوگیری از فشار اضافی بر روی آن.
- مصرف مسکن‌ها، داروهای ضدالتهابی و استفاده از کمپرس یخ برای کاهش درد و تورم.
- تمرینات کششی، تقویتی و تعادلی تحت نظر فیزیوتراپیست برای بهبود دامنه حرکتی و قدرت شانه.
- توجه به بهداشت و تمیزی زخم‌ها و پیروی از دستورالعمل‌های پزشک برای پیشگیری از عفونت.
- خودداری از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های پرخطر تا تکمیل روند بهبودی.
- مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین، ویتامین C، ویتامین D و کلسیم برای تسریع فرآیند ترمیم.
- مراجعه به پزشک برای بررسی روند بهبودی و تنظیم برنامه درمانی.
عوامل موثر بر مدت زمان بهبودی پس از درمان پارگی تاندون شانه
مدت زمان بهبودی پس از درمان پارگی تاندون شانه تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. شدت آسیب، روش درمان انتخابی و رعایت دقیق مراقبت‌ها و فیزیوتراپی نقش مهمی در روند بهبودی دارند.
برای آسیب‌های خفیف‌تر، بهبودی ممکن است در حدود شش تا دوازده هفته به طول بیانجامد، در حالی که پارگی‌های شدیدتر و جراحی‌های ترمیمی ممکن است تا شش ماه یا بیشتر زمان ببرد. همچنین، سن، وضعیت عمومی بیمار و نوع فعالیت‌های روزانه نیز می‌توانند بر مدت زمان بهبودی تاثیرگذار باشند.
رعایت دستورات پزشک و فیزیوتراپی مناسب می‌تواند به تسریع روند بهبودی و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک کند.