بهترین زمان فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل لگن، یکی از سوالات پر تکرار افرادی است که مفصل لگن را تعویض کرده اند. برای اطلاع دقیق از نکات مهم فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل لگن مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
چرا فیزیوتراپی برای بهبودی بعد از جراحی ضروری است؟
فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل لگن نقش کلیدی در تسریع روند بهبودی، کاهش درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی مفصل دارد. پس از جراحی، عضلات اطراف مفصل دچار ضعف و سفتی می‌شوند که می‌تواند محدودیت حرکتی و مشکلات تعادلی ایجاد کند.
فیزیوتراپی با ارائه تمرینات تقویتی و کششی، انعطاف‌پذیری و استحکام عضلات را بهبود می‌بخشد و از خشکی مفصل و تشکیل بافت اسکار جلوگیری می‌کند.
همچنین، تمرینات صحیح فیزیوتراپی به کاهش خطر لخته شدن خون، افزایش جریان خون و جلوگیری از عوارضی مانند دررفتگی مفصل مصنوعی کمک می‌کند. به همین دلیل، رعایت یک برنامه فیزیوتراپی منظم، برای بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره و افزایش کیفیت زندگی پس از جراحی ضروری است.
بیشتر بخوانید: دستشویی رفتن بعد از عمل تعویض مفصل لگن
فیزیوتراپی از چه زمانی بعد از جراحی آغاز می‌شود؟
فیزیوتراپی معمولاً بلافاصله پس از جراحی تعویض مفصل لگن، حتی در همان روز یا روز بعد از عمل، در بیمارستان آغاز می‌شود.
✅در مرحله اولیه، تمرکز فیزیوتراپی روی حرکات ساده برای جلوگیری از لخته شدن خون، کاهش تورم و افزایش جریان خون در ناحیه جراحی‌شده است. در این دوره، بیمار یاد می‌گیرد چگونه درست بنشیند، بایستد و با کمک عصا یا واکر راه برود.
✅پس از ترخیص از بیمارستان، فیزیوتراپی در خانه یا کلینیک ادامه پیدا می‌کند و معمولاً شامل تمرینات تقویتی و کششی برای بازگرداندن قدرت عضلات و بهبود دامنه حرکتی مفصل جدید است.
بیشتر افراد طی ۶ هفته اول به پیشرفت قابل توجهی دست پیدا می‌کنند، اما فیزیوتراپی ممکن است تا چند ماه ادامه یابد تا بیمار بتواند بدون کمک راه برود و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.
رضایت از جراحی لگن
مدت‌زمان مورد نیاز برای فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل لگن
مدت‌زمان مورد نیاز برای فیزیوتراپی پس از تعویض مفصل لگن به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، میزان آسیب‌دیدگی قبل از عمل، نوع جراحی، و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. به طور معمول، برنامه فیزیوتراپی بین ۶ هفته تا ۳ ماه ادامه پیدا می‌کند و ممکن است در موارد خاص تا ۶ ماه نیز طول بکشد.
در هفته‌های اول پس از جراحی، تمرکز فیزیوتراپی بر حرکات ساده، تقویت عضلات اطراف مفصل و بهبود دامنه حرکتی است. با گذشت زمان و کاهش درد و تورم، تمرینات پیشرفته‌تری برای تقویت بیشتر عضلات، بهبود تعادل و بازگشت به فعالیت‌های روزمره مانند راه رفتن بدون عصا یا واکر انجام می‌شود.
اغلب بیماران در ۶ هفته اول پیشرفت قابل توجهی دارند و می‌توانند بدون کمک حرکت کنند. با این حال، برای بهبود کامل و بازیابی قدرت و عملکرد طبیعی مفصل، توصیه می‌شود برنامه فیزیوتراپی را تا چند ماه بعد از عمل ادامه دهند. پزشک یا فیزیوتراپیست با بررسی روند بهبودی، مدت دقیق فیزیوتراپی را برای هر بیمار مشخص می‌کند.
خطرات عدم انجام تمرینات فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل لگن
عدم انجام فیزیوتراپی پس از جراحی تعویض مفصل لگن می‌تواند منجر به مشکلات و عوارض متعددی شود که روند بهبودی را به تأخیر می‌اندازد و حتی ممکن است عملکرد مفصل جدید را مختل کند. برخی از مهم‌ترین خطرات عدم انجام فیزیوتراپی عبارتند از:
- کاهش دامنه حرکتی و خشکی مفصل
بدون انجام تمرینات مناسب، مفصل جدید دچار خشکی و محدودیت حرکتی می‌شود و بیمار ممکن است نتواند به درستی راه برود یا فعالیت‌های روزمره را انجام دهد.
- ضعف و آتروفی عضلات اطراف لگن
فیزیوتراپی نقش مهمی در تقویت عضلات لگن، ران و باسن دارد. بدون تمرینات لازم، این عضلات ضعیف می‌شوند و پایداری مفصل کاهش می‌یابد که می‌تواند منجر به مشکلات حرکتی شود.
- افزایش خطر لخته شدن خون (ترومبوز ورید عمقی – DVT)
عدم تحرک کافی پس از جراحی می‌تواند خطر تشکیل لخته‌های خونی در پاها را افزایش دهد که در موارد شدید ممکن است به آمبولی ریوی (PE) منجر شود، یک وضعیت پزشکی جدی که می‌تواند زندگی را تهدید کند.
- افزایش درد و تورم طولانی‌مدت
تمرینات فیزیوتراپی به افزایش جریان خون، کاهش التهاب و جلوگیری از تجمع مایعات در ناحیه جراحی‌شده کمک می‌کنند. بدون این تمرینات، درد و تورم ممکن است مدت بیشتری باقی بماند.
- افزایش خطر دررفتگی مفصل مصنوعی
برخی حرکات نادرست یا ضعف عضلانی می‌توانند باعث جابجایی یا دررفتگی مفصل جدید شوند. فیزیوتراپی کمک می‌کند تا بیمار روش صحیح حرکت، راه رفتن و نشستن را یاد بگیرد و از حرکات خطرناک اجتناب کند.
- اختلال در تعادل و افزایش خطر سقوط
فیزیوتراپی به بهبود تعادل و هماهنگی بدن کمک می‌کند. بدون انجام تمرینات مناسب، بیمار ممکن است در هنگام راه رفتن دچار عدم تعادل و زمین خوردن شود که می‌تواند باعث آسیب به مفصل جدید یا شکستگی استخوان‌های اطراف آن شود.
- بهبودی کندتر و وابستگی بیشتر به وسایل کمکی
بیمارانی که فیزیوتراپی را نادیده می‌گیرند، مدت بیشتری نیاز به عصا یا واکر خواهند داشت و ممکن است نتوانند به سرعت به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.