ورزش های بعد از عمل تعویض مفصل لگن نقش مهمی در تقویت و افزایش توانمندی حرکات لگن و همچنین از سرگیری مجدد فعالیت‌های روزانه شما خواهد داشت. پزشکان جراح یا فیزیوتراپیست به بیماران توصیه می‌کنند که طی روزهای اولیه بعد از عمل تعویض مفصل لگن، روزانه ۲ الی ۳ مرتبه به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه تمرینات ورزشی را انجام بدهند.
در صورتی که ورزش‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن را به صورت منظم و مداوم انجام دهید، روند بهبودی شما سریع‌تر می‌شود.
اهمیت ورزش در بهبود پس از عمل تعویض مفصل لگن
اهمیت ورزش های بعد از عمل تعویض مفصل لگن مربوط به موارد زیر می‌شود.
- افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات: عضلاتی که اطراف مفصل لگن وجود دارد بعد از جراحی سفت و ضعیف می‌شود؛ بنابراین انجام ورزش به افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت آن‌ها کمک خواهد کرد.
- کاهش التهاب و درد: انجام تمرینات ورزشی موجب کاهش التهاب و درد بعد از جراحی تعویض مفصل لگن می‌شود.
- بهبود دامنه حرکتی: ورزش کردن موجب افزایش دامنه حرکتی مفصل تعویض شده می‌شود.
- کاهش خطر لخته شدن خون: ورزش کردن موجب افزایش جریان خون شده و از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.
- تسریع روند بهبودی: با انجام ورزش روند بهبودی شما سریع‌تر شده و هر چه زودتر می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را بازیابید.
تمرینات اولیه برای کاهش درد و تورم پس از جراحی
تمرینات اولیه و ورزش‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن که به منظور کاهش درد و تورم باید انجام شود به شرح زیر است.
پمپ مچ پا
پای خود را کاملا آهسته فشار داده و آن را به طرف بالا بکشید. این ورزش را هر ۵ الی ۱۰ دقیقه چندین بار تکرار نمایید. بلافاصله بعد از انجام جراحی می‌توانید این تمرین را آغاز نمایید و تا بهبودی کامل آن را انجام دهید.
چرخش مچ پا
پاهای خود را از مچ پا به خارج و داخل بچرخانید. این تمرین را ۳ الی ۴ مرتبه در روز و هر بار ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
خم زانو با پشتیبانی از تخت
زانوی خود را با کشیدن پاشنه به طرف باسن خم نمایید، اما پاشنه پای خود را از روی تخت بلند نکنید. به هیچ عنوان اجازه ندهید که زانوی شما به طرف داخل بچرخد.
عضله هیپ
در این حرکت کافیست که باسن خود را منقبض کرده و تا عدد ۵ بشمارید.
تمرین آدم‌ربایی
تا جایی که می‌توانید پاهای خود را به طرف بیرون باز و بسته نمایید.
تمرین ست ران
با منقبض کردن عضلات ران زانوهای خود را روی تخت فشار دهید و به مدت ۵ الی ۱۰ ثانیه نگه دارید. باید این تمرین را به اندازه‌ای انجام دهید که عضلات و ماهیچه‌های ران شما خسته شود.
بلند کردن پای مستقیم
ران‌های خود را منقبض نمایید تا پشت زانوهایتان با تخت تماس مستقیم داشته باشد، سپس به مدت ۱۰ ثانیه پای خود را بالا آورده و سپس پایین بیاورید تا پاشنه پای شما ۵ الی ۱۰ سانتی‌متر بالاتر از تخت قرار بگیرد.
حرکات کششی برای افزایش دامنه حرکتی مفصل لگن
برخی از حرکات کششی که جهت افزایش دامنه حرکتی مفصل لگن انجام می‌شود شامل موارد زیر می‌گردد.
- کشش همسترینگ
- کشش پروانه یا گلوتئوس
- کشش قورباغه یا عضلات داخلی ران
- کشش چرخش داخلی ران
- کشش پرسوئیت
تمرینات تقویتی برای عضلات اطراف مفصل لگن
بهترین تمرینات تقویتی برای عضلات اطراف مفصل لگن بعد از انجام این جراحی شامل موارد زیر می‌شود.
- تمرین پل
- دراز کشیدن روی پهلو و بلند کردن پا
- اسکوات تک پا
- حرکت پروانه نشسته
- حرکت صدفی
- حرکت لانگز همراه با نیمکت
ورزش‌های تعادلی و بهبود کنترل حرکتی پس از تعویض مفصل
تمرینات تعادلی و بهبود کنترل حرکتی پس از تعویض مفصل زانو به شرح زیر است.
- ایستادن روی یک پا: این تمرین نقش مهمی در افزایش قدرت عضلات ران و بهبود تعادل شما دارد.
- تمرینات وزنی: انجام تمرینات وزنی موجب بهبود کنترل حرکتی و همچنین تقویت عضلات ران خواهد شد.
- تمرینات پیلاتس و یوگا: این تمرینات موجب افزایش انعطاف‌پذیری، قدرت و بهبود تعادل خواهند شد.
- راه رفتن روی یک خط مستقیم: برای بهبود هماهنگی و تعادل خود این تمرین را بعد از انجام جراحی فراموش نکنید.
پیاده‌روی و تمرینات هوازی سبک برای بازیابی توانایی حرکتی
یکی از ورزش‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن پیاده‌روی و تمرینات هوازی سبک است. از آنجایی که طی روزهای اول بعد از انجام جراحی باید به کمک واکر و یا عصا راه بروید، برای انجام پیاده‌روی کاملا مراقب باشید. برای پیاده‌روی بعد از جراحی ابتدا باید پاشنه پای خود را روی زمین قرار داده و سپس به آرامی پنجه‌ها را نیز بر زمین بگذارید اما به هیچ عنوان عجله نکنید و فاصله گام‌های خود را تنظیم نمایید. سعی کنید که سرعت قدم برداشتن شما کاملا ثابت باشد. رعایت تمامی اصول بیان شده اهمیت زیادی دارد تا هر چه سریع‌تر بهبود یافته و با مشکل خاصی مواجه نشوید.
تمرینات نشسته و خوابیده برای جلوگیری از فشار بیش از حد به مفصل
اگر به هر دلیلی نمی‌توانید و یا نمی‌خواهید در حالت ایستاده ورزش کنید، بهتر است تمرینات نشسته و خوابیده را امتحان نمایید. انجام این تمرینات ورزشی پس از جراحی تعویض مفصل لگن بسیار مفید بوده و فواید زیر را به همراه دارد.
- افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری
- افزایش هماهنگی بین عصب و عضله
- افزایش گردش خون
- کاهش خطر سقوط
- افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس
تمرینات آب‌درمانی و فیزیوتراپی در روند توانبخشی
تمرینات آب درمانی که بعد از جراحی تعویض مفصل لگن انجام می‌شود، نقش بسیار مهمی در کاهش درد بیماران دارد که این تمرینات شامل موارد زیر می‌شود.
- حرکت دوچرخه‌ای یک پا
- چمباتمه زدن
- دوچرخه زدن
شرکت منظم در جلسات فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل لگن اهمیت زیادی دارد، زیرا با انجام این تمرینات بیماران می‌توانند دامنه حرکتی مفاصل ران خود را افزایش دهند تا مجدداً بتوانند فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرند. معمولاً فیزیوتراپیست بعد از جراحی تعویض مفصل لگن برنامه زیر که شامل موارد گوناگونی می‌شوند را برای بیمار تجویز می‌کند.
- مکانوتراپی
- الکتروتراپی
- تکنیک‌های دستی
- تمرین درمانی
- ماساژ درمانی
بیشتر بخوانید : بهترین جراح تعویض مفصل لگن در تهران
نکات مهم در اجرای صحیح حرکات ورزشی پس از تعویض مفصل لگن
مهمترین نکاتی که برای انجام ورزش‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن باید به آن‌ها توجه فرمایید عبارتند از:
- پیش از آغاز تمرینات ورزشی خود با فیزیوتراپیست و جراح خود مشورت نمایید تا بهترین ورزش‌ها را جهت بهبودی سریع‌تر شما در اختیارتان قرار بدهد.
- تمرینات ورزشی را از حرکات سبک و ساده آغاز کرده و به تدریج شدت آن‌ها را افزایش بدهید. اگر در هنگام ورزش با درد و ناراحتی مواجه شدید، از ادامه تمرینات امتناع نمایید.
- تمرینات را به درستی انجام بدهید، زیرا در صورت عدم رعایت اصول مناسب ممکن است با مشکلاتی مواجه شوید.
- پیش از آغاز تمرینات حتما بدن خود را گرم کنید تا جریان خون در عضلات اطراف مفصل لگن افزایش یابد.
- تمریناتی که شما انجام می‌دهید باید شامل تقویت عضلات کمر، باسن، شکم و ران باشد.
- به منظور تسریع روند بهبودی دامنه حرکتی مفاصل لگن خود حتماً تمرینات کششی را انجام دهید.
- بعضی از تمرینات، فشار زیادی را به مفصل لگن وارد می‌کنند که هنگام انجام دادن آن‌ها باید کاملا احتیاط کنید.
- هنگام انجام ورزش‌ها در صورت نیاز از ابزارها و وسایل کمکی مانند واکر و عصا استفاده نمایید.
- در صورتی که هنگام انجام ورزش با علائمی همچون بی‌حسی و گزگز پا، التهاب و تورم در لگن، درد شدید و مشکل در راه رفتن مواجه شدید تمرینات را متوقف نموده و با پزشک خود مشورت کنید.
رضایت از تعویض مفصل لگن
مدت زمان لازم برای بازگشت به فعالیت‌های ورزشی و روزمره
اکثر کسانی که جراحی تعویض مفصل لگن را انجام می‌دهند مایل هستند بدانند که چه مدت بعد از انجام عمل می‌توانند فعالیت‌های ورزشی و روزمره خود را از سر بگیرند. در پاسخ به این سوال باید گفت که عوامل متعددی روی مدت زمان بهبودی بیماران تاثیر می‌گذارد، اما به طور معمول اکثر افراد پس از گذشت ۳ الی ۶ ماه می‌توانند فعالیت‌های روزانه خود را انجام بدهند. این بازه زمانی در برخی از بیماران بیشتر است و ممکن است به یک سال زمان احتیاج داشته باشند تا بتوانند ورزش‌ها و فعالیت‌های خود را مجدد از سر بگیرند.
با سلام
آقای دکتر هم مهارت و دانش علمی بالایی دارند و هم اخلاق حرفه ای عالی.
از آقای دکتر و کادر دلسوزشان تشکر میکنم.