جراحی تعویض مفصل لگن یکی از پیشرفتهترین و مؤثرترین روشهای درمانی برای بهبود کیفیت زندگی بیمارانی است که از دردهای شدید و محدودیتهای حرکتی ناشی از آسیبهای مفصل لگن رنج میبرند. این جراحی به ویژه برای بیمارانی که به آرتروز شدید یا شکستگیهای مفصل لگن دچار شدهاند، تجویز میشود. در این مقاله به بررسی جامع جراحی تعویض مفصل لگن، مراحل انجام آن، مزایا، معایب و نکات پس از عمل میپردازیم.
جراحی تعویض مفصل لگن چیست؟
جراحی تعویض مفصل لگن توسط دکتر مسعود حاجی خانی، که به آن آرتروپلاستی لگن نیز گفته میشود، فرآیندی است که در آن مفصل آسیبدیده با یک مفصل مصنوعی جایگزین میشود. این مفصل مصنوعی معمولاً از مواد بادوامی مانند فلز، سرامیک و پلیاتیلن ساخته شده است. هدف از این جراحی کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی و افزایش کیفیت زندگی بیمار است.
دلایل انجام جراحی تعویض مفصل لگن
- آرتروز: یکی از شایعترین دلایل نیاز به این جراحی، آرتروز شدید مفصل لگن است. این بیماری باعث فرسایش غضروفهای مفصل میشود و منجر به درد و محدودیت حرکتی میگردد.
- آسیبدیدگیهای شدید: شکستگیهای لگن یا آسیبهای ناشی از تصادفات ممکن است نیاز به تعویض مفصل را ایجاد کنند.
- آرتریت روماتوئید: این بیماری خودایمنی میتواند منجر به التهاب و آسیب به مفاصل شود.
- نکروز آواسکولار: کاهش یا قطع جریان خون به مفصل لگن میتواند باعث مرگ بافتهای مفصل شود و نیاز به تعویض مفصل را به وجود آورد.
بیشتر بخوانید : مدت استراحت بعد از عمل تعویض مفصل لگن
فرآیند جراحی تعویض مفصل لگن
1. آمادگی قبل از جراحی:
- ارزیابی پزشکی: بیمار باید تحت بررسیهای کامل پزشکی قرار گیرد تا آمادگی جسمانی او برای جراحی تایید شود.
- آمادگی روحی و روانی: جراحی تعویض مفصل لگن نیازمند آمادگی روانی بیمار نیز میباشد. مشاوره با پزشک و روانشناس میتواند مفید باشد.
2. مراحل جراحی:
- بیهوشی: جراحی تحت بیهوشی عمومی یا بیحسی نخاعی انجام میشود.
- برش جراحی: پزشک جراح برشی در ناحیه لگن ایجاد میکند تا به مفصل دسترسی پیدا کند.
- حذف مفصل آسیبدیده: بخشهای آسیبدیده مفصل برداشته میشوند.
- نصب مفصل مصنوعی: مفصل مصنوعی در محل قرار میگیرد و به استخوانها متصل میشود.
- بستن زخم: برشها بسته شده و جراحی به پایان میرسد.
مزایای جراحی تعویض مفصل لگن
- کاهش یا حذف درد: یکی از بزرگترین مزایای این جراحی کاهش چشمگیر درد است.
- بهبود دامنه حرکتی: بیماران پس از جراحی معمولاً قادر به انجام فعالیتهای روزمره و حتی ورزشهای سبک هستند.
- افزایش کیفیت زندگی: کاهش درد و افزایش تحرک باعث بهبود کیفیت زندگی میشود.
- طول عمر مفصل مصنوعی: مفاصل مصنوعی مدرن معمولاً عمر طولانی دارند و میتوانند تا 15 تا 20 سال یا بیشتر دوام بیاورند.
معایب و خطرات احتمالی جراحی
- عفونت: هر جراحی با خطر عفونت همراه است. بیمار باید پس از جراحی مراقبتهای بهداشتی مناسبی داشته باشد.
- لخته شدن خون: جراحیهای بزرگ مانند تعویض مفصل لگن میتواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
- جابجایی مفصل: در برخی موارد، مفصل مصنوعی ممکن است جابجا شود و نیاز به اصلاح داشته باشد.
- ساییدگی و شکستگی مفصل: با گذشت زمان، ممکن است مفصل مصنوعی دچار ساییدگی شود که نیاز به تعویض مجدد دارد.
مراقبتهای پس از جراحی تعویض مفصل لگن
1. فیزیوتراپی:
- پس از جراحی، بیمار باید تحت نظر یک فیزیوتراپیست برنامه توانبخشی را آغاز کند. این برنامه به بازیابی قدرت و تحرک مفصل کمک میکند.
2. مصرف دارو:
- برای کاهش درد و جلوگیری از عفونت، داروهای مسکن و آنتیبیوتیک تجویز میشود.
3. رژیم غذایی سالم:
- تغذیه مناسب میتواند روند بهبودی را تسریع کند. مصرف مواد غذایی سرشار از پروتئین و ویتامینهای ضروری بسیار مفید است.
4. مراقبت از زخم:
- بیمار باید زخمهای جراحی را تمیز و خشک نگه دارد و از هرگونه فشار یا آسیب به محل جراحی اجتناب کند.
نتیجهگیری
جراحی تعویض مفصل لگن یکی از موفقترین و مؤثرترین روشهای درمانی برای افرادی است که از دردهای مزمن و محدودیتهای حرکتی ناشی از آسیبهای مفصل لگن رنج میبرند. با وجود برخی از خطرات و معایب، مزایای این جراحی، شامل کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی، بهطور قابلتوجهی بیشتر است. انتخاب جراح ماهر و پیروی از دستورات پس از عمل میتواند موفقیت جراحی را تضمین کند. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به این جراحی نیاز دارید، مشورت با یک متخصص ارتوپدی میتواند گام نخست در مسیر بهبود باشد.